
मेरो भूत

हिमाल
कति राम्रो हिमाल हेर हाँसे जस्तै लाग्छ
हिमालमा डाँफे चरी नाचे जस्तै लाग्छ
म पनि त हिमाल खोज्न लेक-बेँसी धाएँ
आखिरीमा आफ्नो हिमाल आफैसँग पाएँ
हेर साथी हिमालमा सेता दन्त लहर
हिमालसँग नाता गाँस्ने मेरो आफ्नो रहर
कस्तो राम्रो हिमाल हेर सधैँ हाँसिरहने
सबैसँग आफ्नो नाता गाँसिरहने
हामी पनि हिमाल जस्तै हाँस्न सिक्नुपर्छ
सबैसँग आफ्नो नाता गाँस्न सिक्नुपर्छ
हिमाल, पहाड, तराई कोही छैन पराई
हिँड्नुपर्छ हामी शत्रुसँग नडराई
सगरमाथा शिखर नेपालमा छँदै छ
त्यही माथि नेपालीको इज्जत बढ्दै छ
नेपाली हामी कमाउँन मिहिनेत गर्छौं
मिहिनेतअनुसार आफ्नो नाम कमाउँछौं
मलाई हिमाल र झर्ना साह्रै मन पर्छ
हिमालमा हिउँ पग्ली नदी बनी बग्छ
हामीले हिमाललाई माया गर्नुपर्छ
हिमालसँग हाँसी खुसी सधैँ बस्नुपर्छ
रचयिता :- अञ्जिता बर्तौला
कक्षा :- ८
कालिका मावि नामटार, मकवानपुर
प्रियालाई चिठी
प्रियालाई चिठी
प्रिय छतिवन,
धेरै धेरै सम्झना,
तिमीलाई मैले छाडेको एक वर्ष तीन महिना भइसकेछ । यस बीचमा तिमीलाई एउटा चिठी पठाएको थिएँ । तिमीले पाएकी हुनुपर्छ । तर मैले जबाफ पाउन सकिनँ, दु:ख लागिरहेको छ। मेरा जीवनका ऊर्जाशील वर्षहरूमा तिम्रो र मेरो बीच फस्टाएको प्रेमले गर्दा नै तिम्रो पत्रको उत्तर नपाए तापनि पत्र कोर्ने धृष्टता गर्दै छु ।
प्रिय छतु !
तिमीलाई मैले आजभन्दा तेह्र वर्षअगाडि मात्र चिनेको हुँ । सुरुमा तिमलिाई चिन्न खोज्दा बिरानी जस्ती लाग्थ्यौ । म तिमीलाई पुलुक्क हेर्थेँ ,तिमी लजाउँदै ओझेल हुन्थ्यौ । तिमीसँग नजिक भइनसक्तै पनि तिमीले हरिदाइको होटलमा खुवाएको जेरी म अहिले पनि सम्झँदै छु ।
अँ, जेरी प्रसङ्गले एउटा घटनाको सम्झना भयो मलाई । त्यतिखेर म फापरबारीमा पढाउँथेँ । दशैँको बिदाताक होला, म आफ्नो विद्यालयको प्रअ मभधुसूदन शर्मा साहित्याचार्य, सहप्रकोष्ठी श्यामकृष्ण ढकाल र अन्य मित्रहरूसँग घर आउनका लागि हेटौँडा आउँदै थिएँ । आमाले जानकारी दिनुभएअनुसार त्यो दिन एकछाकी थियो । त्यही हुनाले म फापरबारीबाट केही नखाई हिँडेको थिएँ । फापरबारीबाट तिमीसम्म आइपुग्दाको चार कोसको छिटो हिँडाइले मलाई ज्यादै भोक लागिसकेको थियो । एकातिर मेरा स्वर्गीय पिताप्रतिको श्रद्धा र भक्तिले एकछाकीप्रति सतर्क थिएँ भने अर्कातिर पेट र खुट्टाले ज्यादै दु;ख दिन थालिसकेका थिए, वस्तुगत परिवेशसँग सम्झौता गर्नुपर्ने अवस्था आइसकेको थियो । भोको पेटमा यात्रामा ज्यादा थकाइ लाग्छ भन्ने कुरा यसपालि पनि मैले राम्ररी अनुभूति गर्न पाएको थिएँ । हो, त्यही अवसरमा मैले खाजाको भोक मारेको थिएँ । त्यतिखेर नै तिम्रो र मेरो सम्बन्ध प्रगाढ हुने छनक मैले पाइसकेको थिएँ । आखिर तिमीसँगको सान्निध्यले मलाई तिमीनेर तानेरै छाड्यो ।
तिमीसँगको बसाइ, उठाइ र हिँडाइका दस वर्षका एक-एक क्षणहरू मेरा लागि अति प्रिय छन्। तिनै क्षणहरू सम्झेर म तीता र पीडाजनक क्षणहरू बिर्सन खोज्छु ।
जीवनका पीडाका क्षणहरू बिर्सन कोही सुरामा भुल्दा हुन् कोही सुन्दरीमा, कोही कौडामा, अनि कोही तासमा । तर मलाई चित्लु र तिम्रा सम्झना पर्याप्त छन् । चित्लु मेरी प्रिया हुन् तर उनीसँगको संसर्ग अवधि कम हुनाले म तिमीसँगै बढी नजिकिएको छु; सायद तिमीसँग नै बढी रत्तिएको छु, रित्तिएको छु ।
हाम्रो भेट नभएको लामो समयका कारणले पनि मैले अलि लामो गनगन लेखेँ कि जस्तो लागिरहेको छ । अहिले मेरो स्मृतिमा तिमीसँगका एक-एक क्षणहरू तँछाड-मछाड गर्दै आइरहेका छन् ।तिनलाई संयोजन गर्न मलाई अप्ठ्यारो-अप्ठ्यारो भइरहेको छ । सायद भावनात्मक क्षणहरू यस्तै हुँदा हुन् ।
छतु !
तिमीसँगै बस्न आइपुग्दा त मैले तिमीलाई थोरै र निकै थोरै मात्र चिनेको थिएँ ।कसैले भन्थे त्यो राम्री छे, कोही भन्थे देख्नमा मात्र राम्री छे । यस्तै यस्तै प्रतिक्रियाहरूबिच तिम्रो र मेरो सामीप्य बढेपछि म आफैँले चिन्न थालेँ र साँच्चै चिनेँ । साँच्चिकै भन्नुपर्दा तिमी सुन्दरी हौ भनेर त म पनि भन्दिनँ । तिम्रो बाह्यपन एकथरी छ र आन्तरिकपन अर्को थरी । तिम्रो सङ्गतै नगरी चिन्न खोज्नेहरूले तिमीलाई आफ्नै ढंगले चिन्दा हुन् र तिमीमै समाहित हुनेहरूले भिन्दै ढङ्गले चिन्दा हुन् । म चाहिँ तिमीमै समाहित हुनाले थोरै भए पनि राम्ररी चिन्न पाएको छु ।
अँ, म तिमीसँग लामो सहवासका लागि आउन खोज्दा तिमीसँग मलाई भेट्न दिने-नदिने विषयमा लामो बहस भएको थियो रे । म तिम्रा लागि योग्य छैन भनेर कतिपयले भने भनेर केदार दाइले मलाई सुनाउनुभएको थियो । पछि तिम्रो र मेरो भेट भइसकेपछि कसले छेक्न सक्नु मेरो र तिम्रो सम्बन्धलाई, कसले थुनेर सक्नु तिम्रो र मेरो पिरतीलाई । पिरती आफैँ हुँदोरहेछ, हैन त छतु !
तिम्रो र मेरो सान्निध्यमा रिस गर्नेहरू मात्र थिएनन्, रमाउनेहरू पनि थिए र त म र तिमी त्यसरी एकाकार भएका थियौँ ।तिमीसँगको भेटपछि उद्धव सर, जनार्दन सर, परशुराम सर अनि बेलप्रसाद दाइहरूले हाम्रो मिलनलाई कत्ति सघाउनु भएको हगि !
तिम्रो उर्वरता पो प्रशंसनीय लाग्यो । तिमीलाई सिँचन गर्ने झरना ! तिमीलाई उर्वरशील बनाउने झरना ! तिम्रो उर्वरताको पारख गर्ने झरना ! हो, त्यही झरनामा नुहाउँदा कत्ति आनन्द लाग्थ्यो हामीलाई । चैत-बैशाखको खडेरीमा झरना पातलिँदा कति साथी अधीर भएर हिँडे । कति साथी झरनामै नुहाएर पनि नित्य नित्य नुहाइरहन सकेनन् । हामीले त नुहाइरह्यौं नुहाइरह्यौं हैन त !
आहा ! झरनाको पानी कति कति पोसिलो ! झरनामा नुहाएर, नुहाएको निहुँमा कतिपय अनमोलहरू मणि बने, कतिपय चिरञ्जीवीहरू चकोर बने, कतिपय लीलाहरू शिरीष बने अनि जनक, मीन, अमृत, सुवास, दीपक, राजन, कुमार, देवकी, मुना, वासुदेव, नारायणहरू तृप्त भए । हो, यही तृप्ति आनन्द हो र जीवन पनि ।
हाम्रो निकटता पाएर पनि जसले झरनाको पानी पिएनन्, पिउँदै पिएनन्, तिनलाई के थाहा ! आनन्दको क्षण कस्तो हुन्छ, पीडा व्यक्तिन पाउँदा पीडाको खिल कसरी उक्किएर जाँदोरहेछ ! हो, तिनले त जीवनलाई राम्ररी बुझ्न सकेनन् ।
प्रिय, मैले यहाँ आएर पनि उद्यानका कोपिलाहरू फस्टाउन खोजेको देखिरहेको छु, लक्ष्मीहरूले विवशताहरूलाई कुल्चेर पनि झरनामा नुहाइरहेको, भावना, सिर्जना, कुन्साङ, सोमनाथ र मसानहरू झरनाबाट तृप्त, परितृप्त भएको देखिरहेको छु ।
छतु ! तिमीसँगका मेरा हर पलहरू मेरो शरीरका, मनका हरेक कणकणमा भिजेका छन् र ती मेरा जीवनका महत्त्वपूर्ण अंशियारसमेत बनेका छन् ।
म यस्तो शुष्क भूमिमा आइपुगेको छु, जहाँ निस्वार्थता भन्दा स्वार्थताको, सेवाभन्दा जागिरे प्रवृत्तिको र संवेदनाभन्दा कठोरताको हैकम छ । जब मलाई यी कुराहरूले चिमोट्न थाल्दछन्, अनि शिवजीको जटाबाट निस्केकी गङ्गाझैं तिमीबाट नि:सृत झरनालाई स्मरण र कल्पनाको संयोजनद्वारा आव्हान गरेर परितृप्त हुन्छु ।
प्रिय ! भावनाको अन्त हुँदैन भन्छन् मान्छेहरू । म पनि भावनामै बगिरहेको रहेछु । अब पत्र बन्द गरूँ है !
छिट्टै भेट्ने वाचाका साथ ।
तिम्रो उही आफ्नो मान्छे
रमेशमोहन अधिकारी
तिमी
सलक्क परेका हातगोडा
बोलिहाल्लान् जस्ता ओठ
मृगका जस्ता आँखा
सुन्दर नाक
अनुहारका प्रत्येक उपाङ्ग
तिम्रो सुन्दरता बढाइरहन उद्यत देखिन्थे
जय चुस्की !
आदरणीय मित्र ! नव वर्ष २०१० तपाईँ, तपाईँको परिवार, हाम्रो राष्ट्र र सिङ्गो विश्वका लागि पूर्व वर्षहरूभन्दा सुखद रहोस् । शुभकामना !
र
उहाँलाई पनि मीठो लाग्छ